Wat zijn de verschillen in kwaliteit bij keukenkasten?

By Menno Vlek blog 14 februari 2022

Direct naar:

Wat voor materialen keukenkasten zijn er?
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de verschillende materialen?
Polyester-Melamine
Massief Hout
Houtfineer
MDF
Thermofolie
Hogedruklaminaat
De keuze van het front bepaalt de rest van het kastwerk
Wat betekent de kwaliteit voor de duurzaamheid van je keuken?
Welk budget heb je nodig voor welke kwaliteit?

Koop je een keuken van 6000 euro of koop je er één van 30.000 euro? Je budget bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van je keuken. Die zit hem vooral in de meubels, de kasten, fronts en lades. Lees hieronder wat voor mogelijkheden je hebt en wat de voor- en nadelen van de materialen zijn.

Betalen voor kwaliteit? Aan de buitenkant ziet een goedkope(re) keuken van Ikea er vaak net zo goed als een keuken van 30.000 euro, toch? Wat is dan het verschil? Wel, bij de Ikea-keuken hangen de deurtjes meestal niet zo mooi recht als bij een dure keuken. En de Ikea-keuken gaat minder lang mee.

Of dat belangrijk voor je is, bepaal jij. De vraag die je jezelf moet stellen, is: wil je lang met een keuken doen of wil je na tien jaar weer iets anders? Bij het antwoord op die vraag hoort een bepaalde kwaliteit keuken en een bijbehorend prijskaartje. Dat wordt voor een belangrijk deel bepaald door de materialen die je kiest voor het front van de keukenkasten.

Wat voor materialen voor keukenkasten zijn er?

De fronts van keukenkasten worden meestal gemaakt van hout en op hout gebaseerde materialen. De populairste van deze materialen zijn: hardhout, multiplex, melamine, vezelplaat zoals MDF en spaanplaat, en houtfineer. Ook zijn varianten van kunststof mogelijk, zoals polyester.

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de verschillende materialen?

Elk materiaal heeft zijn eigen kwaliteit en uiteraard voordelen en nadelen. Hieronder vind je die van de meest gebruikte materialen.

Melamine

Melamine is een zogenaamd thermogehard kunststof hars en is vooral bekend van servies. Tegenwoordig wordt het voor veel meer doeleinden toegepast en dus ook voor keukenkasten. Melamine is een afwerking over de houtsoort heen die bestaat uit lagen papier gedrenkt in melaminehars. Die worden onder hoge druk samengeperst en dat maakt het materiaal zeer geschikt voor gebruik in kasten en lades.

Voordelen

Gemaakt van geperst hout of multiplex met daarop een laag papier gekleurd met een warmte gesmolten melaminehars maakt van melamine het goedkoopste kastmateriaal.
Grote verscheidenheid. Het assortiment kleuren en patronen is enorm, met inbegrip van een overtuigende imitatie-houtnerf.
Melamine-kasten zijn gemakkelijk schoon te maken en hoeven in de loop der jaren niet opnieuw gebeitst te worden.

Nadelen

Beperkte keuze. De kastvormen zijn bijna altijd vierkant, waardoor je ontwerp-opties beperkt zijn.
Lage weerstand. Melaminekasten zijn bijzonder gevoelig voor krassen en deuken. Die zijn bovendien moeilijk – of onmogelijk – te herstellen.
Melaminekasten zijn zwaarder dan duurdere kastmaterialen en kunnen uiteindelijk gaan doorhangen.

POLYESTER-MELAMINE

Polyester-melamine houdt het midden tussen traditionele melamine en hout. Dit materiaal, dat bestaat uit een kern van melamine en een met polyester beklede omlijsting, bootst het uiterlijk van natuurlijke houtnerven na. Polyester-melamine wordt alleen gebruikt bij de vervaardiging van kastdeuren en ladefronten. Dit betekent dat kastdeuren en ladefronten van polyestermelamine gecombineerd zullen worden met kasten van traditionele melamine.

Voordelen

Dit materiaal is samengesteld uit melamine vermengd met grenen vezels. Het wordt gecoat met een polyester film. Hoewel het iets prijziger is dan melamine, is het nog steeds zeer betaalbaar.
Hogere weerstand dan melamine. Polyester is krasbestendiger dan melamine.
Polyester kasten zijn verkrijgbaar in een grote verscheidenheid van kleuren en hout-looks.

Nadelen

Krasherstel is moeilijk. Als polyester krassen krijgt, is retoucheren niet eenvoudig.

MASSIEF HOUT

Als je kiest voor houten kasten, kies je voor een kwaliteitsproduct dat warmte en elegantie combineert. Een keuken uit massief hout kan generaties lang meegaan. En laten we eerlijk zijn, wie vindt hout nu niet mooi?

Voordelen

Behoudt uitstraling. Kwalitatief hoogwaardige houten kasten voegen tijdloze esthetiek toe aan je huis en is daardoor minder modegevoelig.
Veel natuurlijke kleuren. Je hebt de beschikking over een assortiment aan mooie natuurlijke tinten in verschillende houtsoorten, waaronder bamboe, kersen, eiken, berken, mahonie, walnoot, esdoorn en
Houten kasten zijn sterk, gaan lang mee en zijn bestand tegen beschadigingen. Krassen zijn meestal gemakkelijk weg te werken.
Massief hout kan gemakkelijk worden bewerkt om te komen tot het type kastdeur van jouw keuze.

Nadelen

Massief houten kasten zijn over het algemeen enorm kostbaar.
Gevoelig voor vocht. Massief hout reageert van nature op vochtigheid en kan kromtrekken of barsten.
Houten kasten moeten worden behandeld met een waterbestendige afwerking.

HOUTFINEER

Keukenkasten van houtfineer zijn in veel gevallen gemaakt van twee verschillende soorten hout. Meestal worden dunne reepjes van een soort hout (meestal hardhout) gelijmd op een goedkopere houtsoort, die wordt gebruikt voor het hoofdgedeelte van de kast. Dit betekent dat de kast er uitziet alsof hij van duurder hout is gemaakt, maar dat de vervaardiging ervan veel minder duur is. Omdat houtfineer van echt hout is gemaakt, kan het worden geschuurd, geverfd en gebeitst – net als elk ander hout, zodat de kast er echt uitziet en niet plastic of nep.

Voordelen

Natuurlijke houtuitstraling. Fineerkasten geven de look en het gevoel van natuurlijk hout, omdat ze gemaakt zijn van een dun laagje echt hout, dat gelijmd is op minder dure kernmaterialen.
Fineerhout is goedkoper dan massief, natuurlijk hout.
Eenvoudige krasreparatie. Inkepingen en krassen kunnen eenvoudig worden weggepoetst om de kast er weer glad en egaal te laten uitzien.
Houtfineer is redelijk duurzaam (duurzamer dan laminaat, maar minder dan massief hout). Het is zeer goed bestand tegen kromtrekken.
Gemakkelijk in onderhoud. Fineerhouten kasten zijn gemakkelijk af te nemen met een licht bevochtigde zachte doek.

Nadelen

Kwetsbaar voor waterschade. Overmatig vocht zorgt ervoor dat het fineer losraakt van de basis, wat een ‘bubbelend’ effect veroorzaakt.

mdf

Wie de voorkeur geeft aan een betaalbaardere houtsoort die nog steeds sterk is, kiest voor MDF-hout. MDF is een soort kunsthout dat bekend staat als Medium-Density Fibreboard (vezelplaat met gemiddelde dichtheid). MDF bestaat uit dunne platen die zijn gemaakt van houtvezels, hars en was. MDF wordt gezien als een niveau boven multiplex aangezien het sterker en duurzamer is omdat het een hogere vezeldichtheid per cm3 heeft.

Voordelen

Gelijkmatige korrel. Omdat MDF is samengesteld uit kleine deeltjes houtvezel gemengd met was en harsen, heeft het een gladde, gelijkmatige korrel.
MDF is niet zo bevattelijk voor uitzetten en inkrimpen door schommelingen in de relatieve vochtigheid van je huis. Als gevolg daarvan zal het minder snel kromtrekken.
Kasten van MDF zijn goed bestand tegen verf en kunnen gemakkelijk worden overgeschilderd.
Flexibele vormgeving. MDF is gemakkelijk om in een verscheidenheid van keukenkaststijlen te bewerken.
Grote stukken. MDF wordt vervaardigd in grote stukken. Dit in tegenstelling tot massief hout. Dat wordt beperkt door de grootte van de boom waaruit het wordt gezaagd.

Nadelen

Kan niet worden geschuurd. Spaanders en krassen zijn onmogelijk uit MDF te schuren.
Niet h Dit kastmateriaal is niet bestand tegen extreem hoge temperaturen.

Thermofolie

Thermofolie (thermofoil) is een PVC-vinylmateriaal dat op MDF-deuren wordt aangebracht door middel van warmte en vacuümdruk, waardoor de twee samensmelten. Het thermofolieprocédé levert een naadloos oppervlak op, meestal in een effen kleur, maar soms ook met een houtnerfpatroon. Het MDF wordt aan de voor- en zijkanten omwikkeld met een plastic thermofolie-afwerking.

Door de aard van het productieproces van thermofolie wordt de achterkant van de kastdeuren niet afgewerkt. Dat betekent dat maar vijf van de zes zijden van je kastdeur (de voorkant en de vier zijkanten) thermofolie hebben. De meeste fabrikanten bewerken de achterkant met een eenvoudige witte melamine-afwerking.

Voordelen:

Mooi uiterlijk. Thermofolie bestaat uit een glanzende vinyl coating op een basismateriaal zoals grenen vezelplaat. Deze kasten reflecteren licht, waardoor je keuken helderder en ruimtelijker lijkt.
Gemakkelijk schoon te maken. Veeg vlekken of vegen weg met een vochtige doek.
Bestand tegen vervagen en kromtrekken. Thermofoliekasten verkleuren niet en trekken niet krom, zoals hout dat wel kan doen.

Nadelen

Wordt snel vies. Elke vingerafdruk of vlek is te zien op het reflecterende oppervlak, dus veel huiseigenaren met kleine kinderen gebruiken dit materiaal alleen voor de bovenste kastdeuren.
Moeilijk te schilderen. Van kleur veranderen of krassen bedekken is moeilijk.
Gevoelig voor warmte en vocht. Thermofoliekasten van tegenwoordig zijn duurzamer dan pak ‘em beet twintig jaar geleden, maar zijn nog steeds enigszins kwetsbaar.

Hodedruklaminaat

Hogedruklaminaat wordt ook wel HPL genoemd, naar de Engelse afkorting High Pressure Laminate. Het staat voor decoratieve laminaten die onder hoge druk op een composietkern worden aangebracht. Dat gebeurt om de verbinding tussen de kern en het laminaatmateriaal te ‘verzegelen’. Laminaatdeuren en -ladefronten hebben een band rond de rand om de composietkern te verbergen en te beschermen.

Voordelen

HPL is vergelijkbaar met melamine aangezien het onder hoge druk is vervaardigd uit meerdere lagen. Als resultaat is dit materiaal beter bestand tegen spaanders, krassen et cetera.
Grote keuze. HPL-kasten zijn verkrijgbaar in een brede waaier van kleuren en afwerkingen.
Gemakkelijk onderhoud. Dit materiaal hoeft niet gebeitst of afgewerkt te worden en is gemakkelijk schoon te maken.

Nadelen

Hogedruklaminaat is duurder dan melamine (hoewel het nog steeds kosteneffectief is in vergelijking met veel andere materialen).

De keuze van het front bepaalt de rest van het kastwerk

Als je een keuken koopt, kies je nooit het kastwerk, maar het soort front dat je wil en het materiaal waarvan dat front gemaakt is. Dat heeft alles te maken met de stijl/look en feel die je voor je keuken wil.

De achterkant, het kastenwerk, komt erbij. Dat is altijd van hetzelfde merk van het front dat je hebt uitgekozen, want de maatvoering moet kloppen. Hiervoor hoef je overigens niet bang te zijn bij een inbouwvaatwasser bijvoorbeeld. Als je een standaardmaat vaatwasser koopt, wil dat niet automatisch zeggen dat een standaardmaat deur op de klep van de vaatwasser wordt gemonteerd. Daar zit marge in, dus kunnen er verschillende maten op de vaatwasser worden gemonteerd. Ook als je vaatwasser een iets andere maat heeft, wordt dat opgevangen door je front.

Bij alle bedrijven behalve Kvik en Ikea worden de kasten in de fabriek gemonteerd en haaks verlijmd. Dat kost qua volume en transport veel meer dan wanneer je keuken als bouwpakket wordt geleverd.

Toch is een bouwpakket van Kvik of Ikea niet per definitie een betere keuze. Ja, het is goedkoper maar als na montage blijkt dat een kast niet helemaal recht is, wiens schuld is het dan? Is de kast niet goed uit de fabriek gekomen of heb je een fout gemaakt bij de montage? Wel is het zo dat Ikea- en Kvik-keukens een goede prijs-kwaliteitverhouding hebben.

Wat betekent de kwaliteit voor de duurzaamheid van je keuken?

Duurzaamheid hangt samen met de kwaliteit. Simpel gesteld komt het hierop neer: hoe beter de kwaliteit hoe langer de deuren netjes recht hangen.

Maar waarin zit hem dan die kwaliteit? Dat heeft alles te maken met het gebruikte hout voor de keukenkasten en de kwaliteit van het hang- en sluitwerk. Goed hang- en sluitwerk (scharnieren en ladegeleiders) komt in Nederlandse keukens doorgaans van de fabrikanten Blom en Hettich. Beide leveranciers hebben binnen hun aanbod overigens wel gradaties in kwaliteit.

Hoe merk je met wat voor kwaliteit keuken je te maken hebt? Simpel. Bij een mindere kwaliteit scharnier gaat de deur sneller hangen. Daarop heeft ook het hout van de keukenkasten invloed. Als de persing van het hout van mindere kwaliteit is (minder vezels per cm3 bij vezelplaat), gaat de deur eerder hangen als gevolg van het open en dicht doen van de kast.

Goed, nu je dit weet wil dat helaas niet zeggen dat je nu gemakkelijk de kwaliteit van een keuken in een showroom kunt duiden. Het verschil in kwaliteit zie je nu eenmaal niet aan de buitenkant. Als Keukenaankoopmakelaar kan ik je wel begeleiden bij je keuze, zodat je zeker weet dat je de kwalitatief beste keuken koopt voor jouw budget.

Welk budget heb je nodig voor welke kwaliteit?

Het is moeilijk een goede richtlijn te geven die je vertelt wat voor kwaliteit keuken je krijgt voor jouw budget. Dat is namelijk van veel factoren afhankelijk. Wel kun je grofweg stellen hoe de kostenverhouding van de verschillende onderdelen van je keuken is.

Zo maken keukenkasten dertig procent van de totaalprijs van je keuken uit. Hetzelfde geldt voor de apparatuur en het werkblad. De overige tien procent van de prijs gaat zitten in accessoires en verlichting. Daarbovenop komt dan nog de montage, als je de keuken niet bij Kvik of Ikea hebt gekocht.

Hieronder vind je een tabel van voorkomende keukenmerken en een indicatie van het kwaliteitssegment.

Keukenleveranciers (Met segment)

LAAG

Ikea https://www.ikea.com/nl

Optifit https://www.optifit.de/startseite/

MIDDEN

Alno https://www.alno.com/home/

Beda https://www.bedakeukens.nl/

Berloni https://www.berloni.it/en/

MIDDEN LAAG

Ballerina https://www.ballerina-keukens.nl/

Bauformat https://www.bauformat.de/?lang=nl